‘The times … they are a-changing’

The times they are a-changing, de titel van een song van zanger Bob Dylan. Een eeuwige waarschuwing om de continue verandering van de wereld te blijven zien. Momenteel zeer actueel. Wereldwijd gebeuren er schokkende dingen. De betekenis van religie is in sommige delen van de wereld tanende en velen zijn op zoek naar (nieuwe) zingeving. Meer bezit vervult niet langer het bestaan, zichtbaarheid is belangrijker dan ooit. Veel bedrijven schrappen hele managementlagen en jij als strategisch leider moet transparanter zijn, meer leren loslaten en anders communiceren. Samen is het toverwoord: je medewerkers moeten het samen doen, jij biedt de bedding. De tijd van topdown is voorbij, oude paradigma’s en leiderschapsmodellen werken niet meer. Wil jij meebewegen, dan moet je jezelf verder ontdekken als dienend leider in al je wendbaarheid en wijsheid.

Verandering als constante factor

Begin dit jaar verscheen er een interview met Prof. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en internationale autoriteit op het gebied van transities en duurzaamheid. Hij beschouwt zichzelf als friskijker en dwarsdenker, en beschrijft een aantal trends die de huidige ontwikkelingen in bedrijven goed samenvat. Graag deel ik een aantal quotes uit dit interview.

(..) “Ik opper dat die oude orde nog steeds de gevestigde macht is, omdat mensen in het algemeen vrij slecht zijn in verandering, laat staan bij zo’n totale kanteling als waar we nu voor staan: we weten wat we hebben, niet wat we krijgen.”

(..)  “Ik had er onlangs een boeiende discussie over met een neuropsycholoog die zei: ‘ons menselijk brein is van oudsher, vanuit de evolutionaire ontwikkeling, gericht op stabiliteit en continuïteit’. Maar als je zo’n ontwrichtende periode hebt als nu, dan moeten we bijna contra-intuïtief gaan denken en bij handelen en wordt transformatieve verandering de constante.”

(..) “De huidige gevestigde orde is gericht op de oude systeemwaarden. De waarden van de nieuwe orde zorgen voor een verschuiving van die systeemwaarden naar menswaarden:  van controle naar ruimte, van doelmatigheid naar aandacht en tijd, van wantrouwen naar vertrouwen, van regelzucht naar keuzevrijheid, van kosten en baten naar kwaliteit.”

Dat we slaaf van die oude waarden zijn geworden, is volgens hem eigenlijk wel logisch: “Dat is de eeuwige dualiteit tussen mensen en systemen. (..) Maar wij zijn het systeem, we hebben het zelf bedacht en opgezet. Wij hebben dus ook het vermogen om dat weer terug te pakken. Dat is de hoop die ik mensen wil meegeven”.

Hoe hiermee omgaan?

1 Probeer niet de hele wereld te helpen. Ruim eerst je eigen troep op en ontdek je hogere bedoeling en bestemming. Of, als je die al hebt ontdekt, stel jezelf de vraag: klopt dit nog?
2 Beweeg mee met de levensfase waarin je zit en maak ruimte om bewust te luisteren naar je innerlijke stem, jouw kompas.
3 Blijf niet stilstaan. Vraag feedback aan je vrienden én vijanden over je volgende stap.
4 Kies een focus. Je zit niet levenslang vast aan die keuze. Maar het geeft rust voor nu.

Verandering begint met stilstaan

Heb jij behoefte om een nieuwe focus te kiezen voor jouw leiderschap en levenskeuzen? Ik organiseer geregeld voor ervaren leiders de driedaagse De Reis van de Leider. Als ervaren leider heb je al verschillende levensfases meegemaakt en voor hete vuren gestaan, maar de huidige tijd vraagt een nieuwe combinatie van kwaliteiten. Hoe kan je nu als leider succesvol zijn? Klik hier om verder te lezen over dit programma.

Heb je vragen? Neem gerust contact op: 06 – 20 60 36 27 of dodo@essentiecoach.nl.

Wanneer leef jij met overgave?

Als ik nu niets verander, leef ik dan het leven waar ik naar verlang? Er zijn momenten in je leven dat je de balans opmaakt en jezelf deze vraag stelt. Leef je vanuit je eigen missie, met innerlijke rust en vervulling, vanuit bezieling? ‘Voor iedereen geldt dat je een paar keer in je leven voor de keuze staat om je talent verder uit te nutten, jezelf opnieuw uit te vinden,’ zegt Frank van Dooren, docent bij De Baak en bezielend leider bij veranderende organisaties, en tevens collega van mij. ‘Maar hoe ouder je wordt, hoe kleiner de marges om je talenten te verdiepen.’

‘Is dit alles?’

Bezieling is een belangrijk thema, vindt Frank. ‘Als je jezelf opnieuw wilt uitvinden, dan gaat dat in de kern over zelfacceptatie. Niet over het aanleren van nog een kunstje, maar over meer jezelf worden. Dat is ook het enige wat je hebt: wie jij bent, is alles wat er is. Als je dertig bent, ziet de vraag ‘wie ben ik en wat wil ik’ er anders uit dan wanneer je veertig of vijftig bent. Bovendien krijg je momenten in je leven dat je vastloopt, dat je last krijgt van werkdruk, dat de lol weg is of de fut eruit raakt. Dat je je afvraagt: hoor ik hier nog wel thuis? Deze vragen gaan ook over levensfasen.’

Ontdekkingsreis

Bezieling is ook een belangrijk thema in mijn leven. Dat is echter niet altijd zo geweest. Ik ben mijn werkende leven gestart als lerares. Na een aantal jaar kwam ik erachter dat dit niet aansloot bij mijn talenten. Na een doctoraal in bestuurskunde heb ik tien jaar als adviseur informatie en organisatie gewerkt op verschillende ministeries, een zeer rationele rol. Ik heb mijn eigen uniciteit en bezieling pas ontdekt in een transformatieve opleiding. Sinds 2003 ben ik professioneel bezig met bezieling voor ervaren leiders. Dit was mijn weg.

Jouw passie

De weg naar een bezield leven is voor iedereen anders. Welke situatie is in overeenstemming met jouw verlangens, wanneer leef jij met overgave, wanneer ben jij tevreden over wie je bent? Misschien helpt een contextverandering jou bij deze ontdekkingsreis. Door bij een ander type organisatie of in een andere positie te werken leer je veel over jezelf. Soms liggen antwoorden op levensvragen dieper en is het niet eenvoudig om die in je drukke bestaan te vinden. Dan heb je de juiste ondersteuning en omgeving nodig om rustig onderzoek te doen. Bijvoorbeeld op een (wandel)vakantie, in een coachingstraject of in een georganiseerde retraite.

Begin 2017 ben ik na 40 jaar uit Amsterdam verhuisd naar Edam

Ik vond het te druk worden in de stad en had behoefte aan meer natuur. Al een paar jaar speelde ik met die gedachte en nu was ik eraan toe. Twee schietpartijen in mijn tuin achter mijn huis waren de druppel.

Ik voelde me niet veilig meer.

Nu voelt het als: “Ik ben naar mezelf verhuisd”. Wat is dat zelf. Is dat een herhaling van het verleden of is hier ruimte voor iets nieuws? Ik ken hier helemaal niemand. Dit voelt als een schone start. Mijn uitzicht is water en boten en bomen. Ik luister naar mezelf, stilte en vogels en voel de rust die ik zoek.

Alle pijlen waren richting Edam gericht. Mijn bootvriend heeft zijn boot van 25 meter verkocht en heeft nu een prachtige antieke schouw van 10 meter. Deze ligt “toevallig’ om de hoek in de gracht. Hij wist niet dat ik hierheen zou verhuizen. Het is allemaal heel snel gegaan. Een vriendin wees me dit appartement aan. Helemaal gelukkig voer ik vorige week voor het eerst mijn nieuwe stadje in. Ik voel mijn creativiteit langzaam weer terug komen en ben bezig een retraite in deze omgeving te ontwerpen. Ik voel me thuis in Edam. Binnen 45 minuten ben ik in het concertgebouw in Amsterdam.

Veel aspecten komen hier samen zoals water, schoonheid, cultuur, zingen (koren), vrijheid en vrolijkheid waardoor ik vanuit een veilige basis voluit, vrolijk en vervuld kan leven.

Check de video.

Heb je onlangs iets beloofd en vervolgens niet gedaan?
Heb je iets gezegd waarbij je niet echt de intentie had om je belofte na te komen?

Onlangs kwam ik er achter dat ik een gebrek aan integriteit heb. En het is erg lastig voor mij om dat te accepteren omdat ik me schuldig voel en me schaam als ik iets niet doe wat ik beloofd heb. Terwijl de kracht van integriteit de basis van mijn leven is. Het geeft mij vrijheid en het verbindt me met waar ik echt op uit ben, mijn missie en waarden.

Integriteit heeft veel betekenissen en één ervan wil ik met jullie delen in relatie tot Bezielend Leiderschap. Integriteit wordt vaak gekoppeld aan goed en fout gedrag. Integer zijn is goed en niet integer zijn is fout. De betekenis van integriteit die mij kracht en vrijheid geeft is: mijn woord eren als mezelf.
Als we integer zijn dan eren we onze beloftes aan onszelf en aan anderen.
Als ik mijn woord eer als mijzelf dan doe ik wat ik heb gezegd en beloofd heb en ik doe het op tijd. Daarmee leef ik mijn waarden vanuit de overtuiging dat integriteit vrijheid voor ons allen geeft.

Als er geen integriteit is dan falen we om trouw te blijven aan wie we gezegd hebben wie we zouden zijn en wat we zouden doen. Integriteit is dus noch goed noch slecht. Het is alleen een evaluatie van wat is. Of je wel of niet hebt waargemaakt waar je je aan gecommitteerd/verbonden hebt.

Ik kwam er achter dat ik de laatste maanden geen integriteit in het nakomen van afspraken heb. In het op tijd komen bij afspraken. En dat werkte niet. Niet voor de anderen die op mij moesten wachten, niet voor mij want het gaf mij stress en een schuldgevoel en niet voor het resultaat waar we samen aan werkten. Dus werd het tijd om de integriteit in het domein van op tijd komen te herstellen.

4 stappen om de integriteit te herstellen:

1. Sta stil bij wat jouw aandeel is bij het verliezen van integriteit;
2.Ruim het op door te communiceren en te zeggen wat je niet gedaan hebt;
3.Doe een nieuwe belofte of beëindig de oude afspraak;
4.Wees je woord, kom je afspraak na en communiceer als er iets tussen komt.

In de BZL werken we met jouw missie en waarden. Je maakt weer contact met waar je op uit bent en hoe je de toekomst die je voor je ziet gaat vervullen. Deel daarvan is het aanbrengen van integriteit daar waar je je woord vanuit je missie en waarden niet bent. Dat kan confronterend zijn. En, het zal zeker heel bevrijdend zijn. We bieden je in het programma inzicht en structuren om je te steunen je beloftes waar te maken en uit te voeren. Je woord te eren als jezelf. Want je hebt een uniek licht in je. Verbind je met jouw unieke licht en maak vandaag nog een betekenisvol verschil.

Pas had ik een intake gesprek met een deelnemer voor de training Bezielend Leiderschap. Een leidinggevende aan 100 mensen: over wat hij eigenlijk wil en wat hem tegen houdt om voluit te leven. Hij heeft al veel cursussen gedaan, maar die vragen kan hij niet beantwoorden. Nog niet, want 10 minuten later zijn we bij de kern.

Belemmeringen

Hij geeft aan vast te zitten in zijn werk, hij hoort er niet bij, zijn collega’s vinden hem afstandelijk. ‘Herken je deze situatie uit je vroege jeugdjaren?’ vroeg ik hem. Natuurlijk komt er eerst een ‘nee’, maar na even doorvragen blijkt het één en al herhaling te zijn, een levensthema. De plaats die hij in zijn gezin aannam, neemt hij nog steeds in. Hij speelt een rol, ook nu op zijn werk. Hij past zich aan, waardoor hij niet volledig zichtbaar is. Hij doet wat hij in zijn jeugd deed en is het contact met de anderen en met zichzelf kwijtgeraakt. En dat is wat met velen van ons gebeurt. We zijn onze bodem kwijt en omhoog gegaan in ons hoofd. Weg van wat er gebeurd is, weg van het gevoel. Na dit gesprek is er wat veranderd. Hij kan niet meer terug, omdat hij zijn automatische reactie gezien heeft.

Leren te voluit te leven

Iedereen is uniek. Als je weet wat jouw uniciteit is, dan kan jij jouw unieke bijdrage leveren aan de organisatie, aan jouw team. En het team en de organisatie kan de diversiteit die er is benutten. Ieder thema en iedere vraag die in een dergelijk gesprek naar boven komt kan een oorsprong hebben in de eerste levensjaren. Als dit patroon echt helder is geworden en je kunt ervaren hoe het je tegenhoudt om voluit te leven, dan komt er ruimte voor wat je wél wilt. Er ontstaat vrijheid en levenskracht, je voelt je eigen basis waarop je kunt rusten, waardoor je ondersteund wordt. Waarbij je in verbinding blijft met je kern, met wat je neer wilt zetten op aarde. Dan kan je totaal aanwezig zijn en kun je zonder moeite gewoon omgaan met je weerstanden.

Transformatie

Door het doormaken van een transformatie, door te gaan naar waar de blokkade is en te onderzoeken welk overlevingsgedrag zij daarop ontwikkeld hebben. En wanneer de deelnemers daar echt in gaan staan, het doorvoelen, dan zijn zij daarna vrij om te voelen en te weten wat zij willen, wat hun missie in het leven is.

Vrij zijn

En na een dergelijk programma is het heerlijk te horen wat het heeft opgeleverd:
“Ik ben weer compleet, ik heb mezelf weer terug”
“Ik heb losgelaten me druk te maken over wat anderen van mij denken”
“Ik heb ontdekt dat het welzijn van mijn omgeving niet van mij afhangt”
“Ik mag mijzelf zijn i.p.v. voor anderen zorgen”
“Ik heb losgelaten dat ik voortdurend dingen moet doen”
“Ik heb losgelaten dat mijn geluk van anderen afhankelijk is”
“Ik heb het verleden achter me gelaten”
“Ik heb een parachutesprong gemaakt, ik ben gevallen, ik heb gezweefd en ik ben in mijzelf geland”

Wat een mooi vak om mensen hierin te begeleiden!

Ben je geïnteresseerd geraakt in deze transformatie? Lees dan verder bij het programma Bezielend Leiderschap

Deze week was Annet Klaassen* bij mij. Hoofd Jurisdische Zaken in een Provincie. Ze was in 2011 bij mij in een cursus voor non profit managers. Ze zocht me weer op voor een coachingtraject. Ik herkende haar meteen toen ze de stijger van mijn boot op kwam. Ze is klein van gestalte, donker kort haar en maakt een bescheiden indruk.

Bij de provincie hebben er veel reorganisaties plaats gevonden. Ze schetst me de wisselingen in het personeel. Nu na 3 jaar wordt hetzelfde werk met minder mensen gedaan.

Ze vertelt over de inzichten van na de cursus. “Ik moet niet zo zwart – wit denken en zoveel plannen. Het is bij mij alles of niets, zwart of wit. Ik weet nog dat de leergroep me adviseerde: heb meer plezier en speel meer”. Ik heb inmiddels ontdekt: “Ik hoef niet te veel. En dan is het toch genoeg. Ik was me altijd aan normen van anderen aan het spiegelen. Er was angst in mij”. Als ik het niet goed doe haal ik mezelf naar beneden. Ik was misschien nog wel strenger dan mijn omgeving. Ik zeg nu makkelijker: sorry jongens: “ik weet het ook niet”.

Ik ben nu authentieker. Wat de ander van mij verwacht, beheerst niet meer alles.

Vorig jaar ging het niet goed, ook privé. Ik heb een tijd niet gewerkt. Sinds januari ben ik weer aan het werk.

Nu wil ik reflecteren op mijn loopbaan. Ik heb inmiddels een lijnfunctie. En er is een nieuwe directeur.

Ik stuur 17 juristen aan. Vorig jaar heb ik 20% FTE ingeleverd. Nu moeten we zorgen dat wat er van ons verwacht wordt, meer vanuit onze eigen kracht en onze toegevoegde waarde voortkomt. Ik heb visie en optimisme. De club is best cynisch geworden over wat ze overkomt. Al hun waarschuwingen worden in de wind geslagen, vinden ze. Ze vinden de rest van de organisatie dominant. Er worden geen besluiten genomen.

“Mijn opdracht is onze adviseurs in hun kracht zetten. Meer persoonlijk. Ze zitten heel erg in hun inhoudelijke overtuiging”.

De transformatie

Zij en ik praten verder. Annet vertelt haar weloverwogen visie. Langzaam verschijnt er een andere vrouw voor me: in balans, inhoudelijk en persoonlijk veel verder ontwikkeld in haar persoonlijk leiderschap dan 3 jaar geleden. Een bevlogen leider.

Een collega heeft tegen haar gezegd: jij kan het onmogelijke mogelijk maken. We praten verder en we onderscheiden verschillende deelpersoonlijkheden in haar: de moeder, de vechter, iemand die niet boven het maaiveld uit mag komen, een persoon met veel vuur, iemand die voor zekerheid kiest.

Voor de coaching laat ik haar visualiseren waar zij in oktober 2014 en in maart 2017 staat.

Wat ziet ze voor zich: In oktober 2014 kan ze alles beter vastpakken. Dan weet ze wat er over 3 jaar anders is en welke stappen daar nog tussen zitten. Dan weet ze wat ze inbrengt op persoonlijk niveau. Waar zit haar kracht. Dan is er meer vrijheid, los van organisaties. Annet: “In oktober weet ik hoe ik het ga doen”.

Maart 2017 ziet zij een toekomst voor zich vanuit mogelijkheden: Wie/wat ik dan ben? Liefde, rust, mildheid, wijsheid en energiek. Licht en liefde. Werk zie ik niet zo als werk. Ik ben dan losser van de organisatie zonder alle beheersmatige zaken zoals contracten, vaste werktijden, budgetten bewaken, facturen goedkeuren..

Als Annet vertrekt zegt ze: en weet je wat ik nu het fijnste vind? Dat ik niets hoef bij te leren..

Nog dagen lang blijft dit gesprek me bij. Het vervult en inspireert me. Transformatie is echt mogelijk! 3 jaar geleden zat ze in mijn individuele coaching cursus als een onzekere vrouw die zich veel te klein maakt met veel oordelen over zichzelf. Nu heb ik een ontspannen, sprankel en wijs persoon voor me die weer een stap in haar ontwikkeling wil zetten en die haar team in zijn unieke kracht wil zien.

Wat een voorrecht dit mee te maken.

*Niet de echte naam